KOC và KOL đang ngày càng trở nên phổ biến & có sức ảnh hưởng trong lĩnh vực tiếp thị. Gần đây xuất hiện case study “ngốc nghếch” không đáng có từ việc booking KOC/KOL. Vậy nên bài viết này dành cho các bạn làm PR hoặc chủ doanh nghiêp để cân nhắc KOC và KOL trước khi chi tiền.
Trong bài viết này, A2Z Marketing sẽ đi sâu vào khái niệm KOC và KOL là gì? cũng như những yếu tố quan trọng mà doanh nghiệp nói chung và người làm marketing/ PR nói riêng cần xem xét trước khi quyết định chi tiền để đảm bảo đầu tư đúng.
KOC và KOL là gì?
KOL là gì?
KOL là viết tắt của thuật ngữ “Key Opinion Leader”, tạm dịch: “người có sức ảnh hưởng”. KOL là một cá nhân có uy tín, sự ảnh hưởng và kiến thức sâu về một lĩnh vực cụ thể. Đồng thời, họ thường có một lượng lớn người theo dõi trên các nền tảng truyền thông xã hội hoặc các kênh truyền thông khác. Các KOL được người khác tôn trọng và tin tưởng về ý kiến, kiến thức, và kinh nghiệm của họ trong lĩnh vực đó. Vì vậy, KOL được coi là những người có khả năng ảnh hưởng đến quyết định mua sắm và quan điểm của người khác.
KOC là gì?
KOC là viết tắt của thuật ngữ “Key Opinion Consumer”, tạm dịch: “người tiêu dùng có sức ảnh hưởng”. KOC là những người tiêu dùng thông thường, thường là những người yêu thích sản phẩm hoặc dịch vụ cụ thể. Đồng thời, họ có khả năng ảnh hưởng lớn đến quyết định mua sắm của những người khác thông qua việc chia sẻ trải nghiệm và đánh giá trên các nền tảng truyền thông xã hội hoặc các kênh trực tuyến khác. Sự ảnh hưởng của KOC dựa trên sự tin tưởng và mối quan hệ gần gũi với những người theo dõi của họ.
Sự khác biệt giữa KOC và KOL
1. Nguồn gốc
- KOC là khách hàng của doanh nghiệp và đang sử dụng sản phẩm hoặc dịch vụ của họ. Họ tạo ảnh hưởng dựa trên trải nghiệm cá nhân với sản phẩm hoặc dịch vụ.
- KOL không nhất thiết phải là khách hàng của doanh nghiệp. Họ được coi là chuyên gia hoặc người có sự ảnh hưởng trong lĩnh vực cụ thể. KOL có thể đã hoặc chưa từng sử dụng sản phẩm hoặc dịch vụ của doanh nghiệp trước đây.
2. Tính chuyên môn
- KOC có thể không cần quá am hiểu về sản phẩm một cách học thuật. Họ chia sẻ trên cương vị người tiêu dùng đã sử dụng sản phẩm. Vậy nên, các quan điểm KOC đưa ra thường được đánh giá là khách quan & chân thực nhất, mang tính cá nhân cao.
- KOL cần có kiến thức chuyên môn sâu trong lĩnh vực của họ.
3. Vai trò
- KOC đóng vai trò chia sẻ ý kiến, đánh giá, và tương tác tích cực với sản phẩm hoặc dịch vụ dựa trên trải nghiệm cá nhân. Họ tác động đến quyết định mua sắm của những người khác thông qua sự tin tưởng và quan hệ gần gũi với cộng đồng của họ.
- KOL đóng vai trò tạo sự ảnh hưởng và hướng dẫn cộng đồng của họ về quyết định hoặc quan điểm mua sắm bằng cách chia sẻ ý kiến, kiến thức và đánh giá về sản phẩm hoặc dịch vụ dựa trên chuyên môn.
⇒ Thường thì phạm vi ảnh hưởng của KOL rộng hơn KOC, nên KOL thường được dùng cho các chiến dịch phủ nhận diện thương hiệu, định hướng truyền thông. Còn KOC mang tính “gần gũi” hơn với người tiêu dùng nên thường được dùng cho các chiến dịch push sale.
> Lead trong marketing là gì? Phân loại, những vấn đề & giải pháp
Cảnh giác “cần” trước khi booking KOC và KOL
Gần đây, nhãn sữa Yarmy đã book KOC Yona Cươn với kênh Tiktok hơn 6.4M follower tiếp thị cho sản phẩm của mình. Sẽ không có chuyện gì đáng chú ý nếu như sản phẩm sữa Yarmy không được PR bằng những clip “nhố nhăng” và “phản” nhãn hàng.
Thay vì clip sử dụng & review sản phẩm như thông thường, thương hiệu sữa Yarmy và Yona Cươn đã sử dụng content với hình ảnh cơ sở sản xuất sữa sơ sài, kém chất lượng cùng âm thanh bắt trend.
Clip vẫn viral nhưng lần viral này lại khiến nhãn hàng đi vào pha “tự hủy” khi show cơ sở sản xuất chất lượng yếu kém. Kết quả: KOC bị chỉ trích nhận quảng cáo bất chấp, còn nhãn hàng “lộ” đuôi, bóc phốt sữa “rởm”. Theo đó là hàng loạt content bóc phốt về nhãn “sữa cỏ” này.
Không đề cập đến tính đạo đức của sản phẩm, vụ việc xảy ra do sự thiếu hiểu biết của cả nhãn hàng và KOC. Thương hiệu Yarmy vẫn có thể “âm thầm” bán được hàng nếu như không có 2 clip Yona Cươn quay tại cơ sở sản xuất vô tình bóc mẽ hãng sữa cỏ này. Tuy nhiên, chính nhân sự nội bộ cũng không biết về sự nhạy cảm của ngành hàng, dẫn đến việc “phối hợp” cùng KOC tạo ra khủng hoảng.
Ở đây rút ra được bài học: Nhãn hàng cần nhân sự hiểu ngành hàng & quản lý chặt chẽ hơn trong khâu quản lý nội dung. (Tất nhiên, nếu một sản phẩm bản thân đã tốt thì cũng không xảy ra khủng hoảng như sữa Yarmy).
> Lợi nhuận xấu & 3 nguy cơ tiềm tàng bóp chết doanh nghiệp
Cạnh đó, để nhãn hàng đạt được hiệu quả tối ưu & tránh các vấn đề không đáng có khi booking KOC/KOL, cần chú ý các điểm sau:
- KOC/KOL cần phù hợp với mục tiêu chiến dịch: Với mỗi mục tiêu push sale, tăng nhận diện,.. sẽ có chiến lược chọn KOC hay KOL khác nhau. Cần xác định mục tiêu chiến dịch trước khi đi sâu vào chọn KOC/KOL.
- KOC/KOL cần phù hợp với đối tượng mục tiêu: Sự phù hợp ở đây có thể là content trên kênh KOC/KOL đúng hoặc liên quan ngành hàng, tệp follower của KOC/KOL “khớp” tệp khách của thương hiệu,.. Chỉ cần xem content trên kênh, bạn có thể biết KOC/KOL có phù hợp với sản phẩm không. Đối với tệp fan, bạn hoàn toàn có thể order KOC/KOL gửi thông tin nhân khẩu học tệp follower để tham khảo.
- KOC/KOL cần có sự tương thích với thương hiệu: Không chỉ cần tiếp cận được sát tệp khách của nhãn hàng nhất, KOC/KOL còn cần “khớp” với hình ảnh thương hiệu. Cần đảm bảo rằng họ có hình ảnh tích cực và không có xung đột với giá trị và thông điệp của nhãn hàng.
- Cần có hợp đồng ràng buộc với KOC/KOL: KOC/KOL làm việc chuyên nghiệp rất nhiều, nhưng cũng không ít KOC/KOL làm việc vớ vẩn. Cần có hợp đồng văn bản ràng buộc KOC/KOL về quy trình làm việc, timeline, nội dung,..
- Check kênh của KOC/KOL: Hiện thị trường KOC/KOL đã & đang dần bão hòa khi ngày càng nhiều người nhảy vào sân chơi này. KOC từng phủ sóng đời đầu có thể không ảnh hưởng bằng một KOC mới nổi. Hiện cũng có nhiều cái tên xuất hiện trong list KOC nhờ buff view, buff follow,.. Vậy nên, hãy dành thời gian check & nghiên cứu, đảm bảo kênh KOC/KOL đủ chất lượng để chi tiền.
Chốt: Việc sử dụng KOC và KOL có thể đem lại hiệu suất tốt cho chiến dịch tiếp thị. Tuy nhiên, nhãn hàng cần cân nhắc kỹ trước mỗi khoản “chi” cho KOC/KOL để đảm bảo đây là một khoản đầu tư đúng.